De zekere toekomst van de christen [Serie]

“Laat niemand u misleiden, op welke wijze ook, want eerst moet de afval komen en de mens der wetteloosheid zich openbaren, de zoon des verderfs,”

2 Thessalonisenzen 2:3

Schriftlezing

“Maar wij verzoeken u, broeders, met betrekking tot de komst van onze Here Jezus Christus en onze vereniging met Hem, dat gij niet spoedig uw bezinning verliest of in onrust verkeert, hetzij door een geestesuiting, hetzij door een prediking, hetzij door een brief, die van ons afkomstig zou zijn, alsof de dag des Heren (reeds) aanbrak. Laat niemand u misleiden, op welke wijze ook, want eerst moet de afval komen en de mens der wetteloosheid zich openbaren, de zoon des verderfs, de tegenstander, die zich verheft tegen al wat God of voorwerp van verering heet, zodat hij zich in de tempel Gods zet, om aan zich te laten zien, dat hij een god is. Herinnert gij u niet, dat ik, toen ik nog bij u was, u dit meermalen gezegd heb? En gij weet thans wel, wat hem weerhoudt, totdat hij zich openbaart op zijn tijd. Want het geheimenis der wetteloosheid is reeds in werking; (wacht) slechts totdat hij, die op het ogenblik nog weerhoudt, verwijderd is. Dan zal de wetteloze zich openbaren; hem zal de Here Jezus doden door de adem zijns monds en machteloos maken door zijn verschijning, als Hij komt. Daarentegen is diens komst naar de werking des satans met allerlei krachten, tekenen en bedrieglijke wonderen, en met allerlei verlokkende ongerechtigheid, voor hen, die verloren gaan, omdat zij de liefde tot de waarheid niet aanvaard hebben, waardoor zij hadden kunnen behouden worden. En daarom zendt God hun een dwaling, die bewerkt, dat zij de leugen geloven, opdat allen worden geoordeeld, die de waarheid niet geloofd hebben, doch een welgevallen hebben gehad in de ongerechtigheid.”

2 Thessalonisenzen 2:1-12

Studie

Dit keer gaat het over de voorzegde afval. Een spreekwoord zegt: een gewaarschuwd man telt voor twee. Het betekent, dat iemand zich niet mag laten overvallen. Gebeurt dat toch, dan heet dat tegenwoordig: eigen schuld dikke bult. Je kunt ook zeggen: ieder is ten volle voor zichzelf verantwoord. Dat geldt ook op het geestelijk vlak. Er zijn diverse teksten in het Nieuwe Testament, die het over de afval hebben. Ze belichten het probleem van verschillende kanten.

Afval

Wat is afval? Het betekent het (achteloos) loslaten, of (bewust) verwerpen van een eerdere overtuiging. In het gedeelte, dat we hebben gelezen, schreef de apostel:

“Laat niemand u misleiden, op welke wijze ook, want eerst moet de afval komen en de mens der wetteloosheid zich openbaren, de zoon des verderfs, de tegenstander, die zich verheft tegen al wat God of voorwerp van verering heet,”

(…)

“Herinnert gij u niet, dat ik, toen ik nog bij u was, u dit meermalen gezegd heb?”

2 Thessalonisenzen 2:3-5

“Ziet toe, broeders, dat bij niemand uwer een boos, ongelovig hart zij, door af te vallen van de levende God, maar vermaant elkander dagelijks, zolang men nog van een heden kan spreken, opdat niemand van u zich verharde door de misleiding der zonde; want wij hebben deel gekregen aan Christus, mits wij het begin van onze verzekerdheid tot het einde onverwrikt vasthouden.”

Hebreeën 3:12-14

Valse leer

Na jarenlang zorgvuldig onderzoek volgen hier bepaalde leringen van enkele toonaangevende predikanten. Daarbij moet vooral op hun onderlinge relaties en wederzijdse beïnvloeding gelet worden en vooral op de oudste bronnen van hun ideeën. Het zijn een vijftal overigens verre van volledige voorbeelden.

Norman Vincent Peale (1898-1993) was predikant van de Reformed Church in New York. In 50 jaar groeide zijn ledenaantal van 600 to over 5000. Later bleek, dat hij zijn ideeën aan de occulte New Age goeroe Florence Scovel Shinn ontleend had. Zij putte die uit mystieke bronnen uit het oude Egypte. (Indianapolis Star Newspaper, Aug. 1995) Zo hebben volgens The Lutheran Quarterly (Zomer 1995) tallozen onwetend het occultisme omhelsd, dat langs die weg in vele kerken is doorgedrongen. Peale was een voorstander van visualisatie. Wolfgang Bühne noemt dit in zijn boek Spiel mit dem Feuer (pag. 221) een zeer oude occulte praktijk van tovenaars en medicijnmannen. Dit idee heeft via Agnes Sanford en Morton Kelsey, beiden studenten van Carl G. Jung, ingang in Christelijk milieu gekregen. Die beginselen vond Jung in ketterse en middeleeuwse occulte alchemie. (Dave Hunt, The Seduction of Christianity, pp. 308-309) Op hun beurt werden Sanford en Kelsey de leraren van sommige Pinkster- en Charismatische leiders, zoals de Rooms-Katholieke priester F. MacNutt, John en Paula Sanford, de Lutherse predikant Larry Christenson en de charismatische Derde Golf prediker John Wimber geworden. (Bühne, p. 223)

Robert H. Schuller is een vrijzinnig Reformed predikant. Op November 5, 1961 verrichtte de vrijzinnige predikant en 33⁰ Vrijmetselaar Norman Vincent Peale Schullers Crystal Cathedral. Schuller heeft dezelfde bewondering voor het New Age denken als Norman V. Peale. (Hunt, Seduction. pp. 152-153) En toch geniet hij groot aanzien in de Evangelische Beweging. Schuller zet de mens op een voetstuk en leert hem het “Onze Vader” anders bidden. In zijn boek Self Esteem (pag. 69) beweert hij dat, als we als Gods kinderen aangenomen worden, de basis van ons leven verandert van schaamte naar zelfachting. Dan kunnen we bidden: “onze Vader in de hemel, eerbaar is onze naam.” (zijn nadruk) Zo wordt voor ons de basis gelegd om ons goed over ons zelf te vinden.

David Yonggi Cho is de stichter en leider van de Yoido Full Gospel Church, de grootste Pinkstergemeente ter wereld in Seoul (Korea) met meer dan 700.000 leden. In 1976 stichtte Cho de Internationale Gemeente Groei Beweging om over de hele wereld predikanten met de beginselen van evangelisatie en Gemeentegroei vertrouwd te maken. Hij had grote invloed en was, via Fuller Theological Seminary, bevriend met Robert Schuller. In het voorwoord van de Franse uitgave van Cho’s boek La Quatrième Dimension (de Vierde Dimensie) onderschrijft Schuller de gehele inhoud ervan. In dat voorwoord noemde hij Cho “mijn broeder in Christus,” en voegde er aan toe: “door de tussenkomst van deze grote pastor heb ik geestelijke kracht en inspiratie van God ontvangen.” In zijn boek schrijft Cho, dat de Heilige Geest hem duidelijk gemaakt heeft, dat hij een voorbeeld moet nemen aan de Boeddhistische Sokagakkai-monniken hoe zij wonderen doen. Cho introduceert het begrip visualisatie, een occulte praktijk, die hij gebruikt voor gebedsverhoring. Hij erkent, dat hij deze inzichten niet aan de Bijbel ontleend had maar als een bijzondere openbaring van God ontvangen had. Daarna zocht hij naar Bijbelse onderbouwing voor zijn theorieën. (Bühne, p. 225)

Bill Hybels van Willow Creek Community Church met duizenden leden heeft volgens zijn vrouw sterk de invloed van Robert Schuller ondergaan. (Hybels, Bill and Lynne. Ins Kino gegangen und Gott getroffen, pp. 57, 59). Hybels stond regelmatig met hem in contact. Een van Schullers medewerkers kreeg een leidende positie in Hybels Gemeente. Voor hun geestelijke oefening introduceerde hij honderden studenten tot het lezen van Laurentius’ Rooms-Katholieke mystieke literatuur. Uit zijn gebruik van onvervalste Rooms-Katholieke mystiek blijkt een ernstig gebrek aan geestelijk onderscheidingsvermogen. Hiermee schiet hij in zijn eigen voet. Hij onderhoudt relaties met mensen uit allerlei theologische achtergronden. Dit bevestigt zijn gebrek aan geestelijk onderscheidingsvermogen.

Rick Warren is de grondlegger van Saddleback Community Church in Lake Forest, California, een van Amerika’s grootste en meest bekende kerken. Hij schreef de bestseller Het Doelgerichte Leven. In dit boek ontwikkelt hij een 40-dagen programma waarin de gelovige Gods geweldige plan voor zijn leven kan ontdekken. In Dag 11 moedigt hij zijn lezers aan tot het bidden van het “ademhalingsgebed.” Het boek waaruit geleerd kan worden hoe we een voortdurende conversatie met God kunnen hebben is de klassieker het Besef van Gods tegenwoordigheid van de 17e eeuwse broeder Laurentius uit een Frans klooster. Het is de herhaling van woorden en zinnen in een mantra-achtige gebedsstijl. Ditzelfde soort “gebed” bestaat ook in Hindoe-Yoga en Zen-Boeddhisme. Bij meditatie kan de gelovige soms zijn concentratie verliezen. In dat geval luidt de aanbeveling: schakel over van je problemen naar Bijbelverzen. (Purpose Driven Life, pag. 90) In Hindoeïsme en Boeddhisme en in de New Age praktijk is het de techniek van iemands geest leegmaken om een ander bewustzijn te bereiken. Dit is zo nauw met New Age verbonden, dat een Christen dit advies nooit kan opvolgen. Dit zijn enkele opmerkingen over bepaalde leringen van een vijftal leiders. Het is een glimp van wat uit Amerika overwaait en wat in Nederland kennelijk door velen met open armen wordt ontvangen. De vraag is of iemand zich rekenschap geeft van de bronnen waar deze ideeën uit opwellen. De enkele hier genoemde leiders zijn en worden inmiddels door vele andere gevolgd. Wie denkt hier niet aan het woord van de apostel Petrus?

“Toch zijn er ook valse profeten onder het volk geweest, zoals ook onder u valse leraars zullen komen, die verderfelijke ketterijen zullen doen binnensluipen…”

2 Petrus 2:1

Dynamiek van misleiding

Door gelovigen zover te krijgen, dat ze op dit soort afwijkende boodschappen ingaan, ontstaan geestelijk grote problemen. In zijn brief aan Timotheüs schreef de apostel Paulus:

“Want er komt een tijd, dat (de mensen) de gezonde leer niet (meer) zullen verdragen, maar omdat hun gehoor verwend is, naar hun eigen begeerte zich (tal van) leraars zullen bijeenhalen, dat zij hun oor van de waarheid zullen afkeren en zich naar de verdichtsels keren.”

2 Timotheüs 4:3-4

Gevaar van twee kanten

Van buitenaf is er sprake van een tegenstander, die God weerstaat. Wie is hij? Gods tegenstander. Hoe kan hij herkend worden? Hij komt niet zelf maar stuurt zijn handlangers. De apostel Paulus wees op een dubbel gevaar:

“Zelf weet ik, dat na mijn heengaan grimmige wolven bij u zullen binnenkomen, die de kudde niet zullen sparen; en uit uw eigen midden zullen mannen opstaan, die verkeerde dingen spreken om de discipelen achter zich aan te trekken. Waakt dan en herinnert u, dat ik drie jaren lang nacht en dag niet heb opgehouden ieder afzonderlijk onder tranen terecht te wijzen.”

Handelingen 20:29-31

Er bestaat ook een passieve vorm van afval:

“Geliefden, daar gij het nu van tevoren weet, weest op uw hoede, dat gij niet, door de dwaling der zedelozen medegesleept, afvalt van uw eigen standvastigheid.”

2 Petrus 3:17

Maar dat deden de schijnapostelen nu juist niet. In bijeenkomsten is Gods tegenstander altijd onzichtbaar aanwezig. Daarover schreef de apostel Petrus:

“Wordt nuchter en waakzaam. Uw tegenpartij, de duivel, gaat rond als een brullende leeuw, zoekende wie hij zal verslinden. Wederstaat hem, vast in het geloof …”

1 Petrus 5:7-9a

Fatale gevolgen

Over actieve afval laat de Hebreeënbrief geen misverstand bestaan:

“Want indien wij opzettelijk zondigen, nadat wij tot erkentenis der waarheid gekomen zijn, blijft er geen offer voor de zonden meer over, maar een vreselijk uitzicht op het oordeel en de felheid van een vuur, dat de wederspannigen zal verteren.”

Hebreeën 10:26-27

En waarom zijn de gevolgen van actieve afval zo dramatisch? Is het zo erg?

“Want het is onmogelijk, degenen, die eens verlicht zijn geweest, van de hemelse gave genoten hebben en deel gekregen hebben aan de heilige Geest, en het goede woord Gods en de krachten der toekomende eeuw gesmaakt hebben, en daarna afgevallen zijn, weder opnieuw tot bekering te brengen, daar zij wat hen betreft de Zoon van God opnieuw kruisigen en tot een bespotting maken.”

Hebreeën 6:4-6

Daarom is ook passieve afval niet vrijblijvend.

De volgende keer wordt aandacht besteed aan de Weerhouder aan de hand van Paulus’ tekst:

“En gij weet thans wel, wat hem weerhoudt, totdat hij zich openbaart op zijn tijd. Want het geheimenis der wetteloosheid is reeds in werking; (wacht) slechts totdat hij, die op het ogenblik nog weerhoudt verwijderd is.”

2 Thessalonisenzen 2:6-7

~Dr. K. van Berghem