Jaarwisseling

“En toen acht dagen vervuld waren, zodat zij Hem moesten besnijden, ontving Hij ook de naam Jezus, die door de engel genoemd was, eer Hij in de moederschoot was ontvangen.”

Lucas 2:21

Schriftlezing

“Toen Abram negenennegentig jaar oud was, verscheen de Here aan Abram en zei tot hem: Ik ben God, de Almachtige, wandel voor mijn aangezicht, en wees onberispelijk; Ik zal mijn verbond tussen Mij en u stellen, en u uitermate talrijk maken. Toen wierp Abram zich op zijn aangezicht en God sprak tot hem: Wat Mij aangaat, zie, mijn verbond is met u, en gij zult de vader van een menigte volken worden; en gij zult niet meer Abram genoemd worden, maar uw naam zal zijn Abraham, omdat Ik u tot een vader van een menigte volken gesteld heb. Ik zal u uitermate vruchtbaar maken en u tot volken stellen, en koningen zullen uit u voortkomen. Ik zal mijn verbond oprichten tussen Mij en u en uw nageslacht in hun geslachten, tot een eeuwig verbond, om u en uw nageslacht tot een God te zijn. Ik zal aan u en uw nageslacht het land, waarin gij als vreemdeling vertoeft, het ganse land Kanaän, tot een altoosdurende bezitting geven, en Ik zal hun tot een God zijn. Voorts zei God tot Abraham: En wat u aangaat, gij zult mijn verbond houden, gij en uw nageslacht, in hun geslachten. Dit is mijn verbond, dat gij zult houden tussen Mij en u en uw nageslacht: dat bij u al wat mannelijk is besneden worde; gij zult het vlees van uw voorhuid laten besnijden, en dat zal tot een teken van het verbond zijn tussen Mij en u. Wie acht dagen oud is, zal bij u besneden worden, al wat mannelijk is in uw geslachten: zowel wie in uw huis geboren is, als wie van enige vreemdeling voor geld is gekocht, doch niet van uw nageslacht is.”

Genesis 17:1-12

Boodschap

Als u dit gelezen, gehoord hebt, vraagt u zich af wat dit Schriftgedeelte met Oud en Nieuwjaar te maken heeft. In de loop van de geschiedenis werd het Kerstfeest van het Nieuwe jaar gescheiden, alsof die niets met elkaar te maken hebben. Uit een enquête is gebleken, dat ⅔ van de mensen met Kerst niet naar de kerk gaan. Maar Oudejaarsavond, de laatste dag van het jaar, zullen ze zeker niet overslaan. De meeste mensen weten niet, dat Nieuwjaar zonder Kerst niet kan bestaan. Waarom niet? In het Kerstevangelie van Lucas lezen we, dat Jezus op de 8e dag besneden werd. Toen kreeg Hij ook Zijn Naam, zoals we gelezen hebben. Jezus betekent Redder, Verlosser. Wat heeft dat met Nieuwjaar te maken? Nieuwjaarsdag is de 8e dag na 1e Kerstdag. Besnijdenis was het teken van het Verbond, dat God met Abraham gesloten heeft. Die 8e dag noemen we Nieuwjaar en daarmee begon ook de jaartelling, de Christelijke jaartelling. Maar waarom moest dit op de 8e dag gebeuren? In het boek Leviticus staat:

“De Here sprak tot Mozes: “Spreek tot de Israëlieten: Wanneer een vrouw moeder wordt en een kind van het mannelijk geslacht baart, dan zal zij zeven dagen onrein zijn; als in de tijd van haar maandelijkse afzondering zal zij onrein zijn. En op de achtste dag zal het vlees van zijn voorhuid besneden worden.”

Leviticus 12:1-3

De besnijdenis bepaalt het begin van het Nieuwe Jaar, dat we AD Domini, het Jaar des Heren, 2010 noemen. Dit staat allemaal nogal ver van onze beleving. Kerst en Nieuwjaar zijn allang niet meer, wat ze oorspronkelijk waren. Deze lange inleiding was nodig om duidelijk te maken waar het eigenlijk om gaat. Hoewel het Kerstverhaal in het Nieuwe Testament staat, spelen de gebeurtenissen zich volledig af binnen het Oude Verbond. Met de komst van Jezus, Gods Zoon, wordt de slotfase van de laatste 33 jaar van het Oude Verbond ingeluid. Waarvoor kwam de Here Jezus eigenlijk? Wat zei Hij?

“Meent niet, dat Ik gekomen ben om de wet of de profeten te ontbinden, Ik ben niet gekomen om te ontbinden, maar om te vervullen.”

Mattheüs 5:17

Alle vier Evangeliën geven het eindpunt van het Oude Verbond aan. Over dat moment, is de apostel Johannes het duidelijkst:

“Toen Jezus dan de zure wijn genomen had, zei Hij: Het is volbracht! En Hij boog het hoofd en gaf de geest.”

Johannes 19:30

Vanaf dat moment, kon het Nieuwe Verbond in werking treden. Daarom is de 8e dag na Kerst, Nieuwjaar zo belangrijk. Voor Israël zei de profeet Jeremia:

“Zie, de dagen komen, luidt het woord des Heren, dat Ik met het huis van Israël en het huis van Juda een nieuw verbond sluiten zal. Niet zoals het verbond, dat Ik met hun vaderen gesloten heb

(…)

Maar dít is het verbond, dat Ik met het huis van Israël sluiten zal na deze dagen, luidt het woord des Heren: Ik zal mijn wet in hun binnenste leggen en die in hun hart schrijven, Ik zal hun tot een God zijn en zij zullen Mij tot een volk zijn.”

Jeremia 31:31-33

De Wet van de Tien Geboden staat dan niet langer op stenen tafelen, maar in de harten. Dan zal Israël God van harte liefhebben en dienen. Dit trok de Paulus door naar de Gemeente van Corinthe. De Nieuwtestamentische Gemeente bestaat uit Joden en heidenen, die de Messias belijden. Paulus schreef:

“Onze brief zijt gij, geschreven in onze harten, kenbaar en leesbaar voor alle mensen, daar gij toont een brief van Christus te zijn, door onze dienst opgesteld, niet met inkt geschreven, maar met de Geest van de levende God, niet op tafelen van steen, maar op tafelen van vlees in de harten.”

2 Corinthiërs 3:2-3

Dit vloeit allemaal voort uit die 8e dag na de Kerstdag, dit is de realiteit van het Nieuwe Jaar, dat we straks mogen vieren. Er valt iets te vieren, maar het is een beetje anders, dan onze moderne cultuur ervan gemaakt heeft. Het Nieuwe Jaar brengt ons een jaar dichter bij de Wederkomst van onze Heer en Heiland Jezus Christus.

Amen.

~Dr. K. van Berghem