Gnostiek

Inleiding

Voor veel mensen is dit een vaag of onbekend begrip. Wat verstaan we er eigenlijk onder? Gnostiek komt van gnosis, het Griekse woord voor kennis. Maar dan gaat het niet om gewone dagelijks kennis, maar om kennis van een hogere orde. Behalve de hogere kennis waar mensen naar zoeken, willen ze daar iets bij ervaren. Gnosis is de poging om in de geestelijke wereld tot een hoger niveau van bewustzijn op te stijgen. Het einddoel van Gnostiek is de mystieke eenwording met het goddelijke. Onze cultuur is diepgaand door het Griekse denken beïnvloed. We zijn gewend aan analytisch denken: het naadje uit de kous willen weten. Ontleden, de dingen uitéénrafelen. Maar als het over kennis van geestelijke zaken gaat, komen we in aanraking met het mysterie. In de Bijbel is sprake van mysterie. De inhoud daarvan kunnen we alleen kennen door Openbaring.

Er zijn mensen die de Godsopenbaring, zoals die in Zijn Woord tot ons komt, niet geloven. Anderen geloven er wel in maar hebben er blijkbaar niet genoeg aan. Ze willen meer. Reeds vroeg in Gods Woord klonk de waarschuwing aan Israël:

“De verborgen dingen zijn voor de Here, onze God, maar de geopenbaarde zijn voor ons en voor onze kinderen voor altijd,”

Deutronomium 29:29

Wat God in Zijn Woord geopenbaard heeft kunnen we kennen, moeten we eigenlijk kennen. Het vreemde is nu, dat terwijl veel mensen niet weten wat God geopenbaard heeft, ze op zoek gaan naar datgene wat verborgen is en moet blijven. Dat gebeurt dan buiten Gods Woord om. Van de apostel Paulus leren we over Christus,

“in Wie al de schatten van wijsheid en kennis verborgen zijn,”

Colossenzen 2:3

Als we gnosis, kennis, geestelijke kennis zoeken, weten we waar we die kunnen vinden. Dan moeten we bij de bron bij de Here Jezus zijn. ”Gods verborgen omgang vinden zielen waar Zijn vrees in woont.” Wij moeten niet proberen op te stijgen om op hoger niveau gnosis te verkrijgen, we moeten neerknielen om ons het Woord, de goddelijke kennis, die neergedaald is, te laten geven.

In de gnostiek wordt gesproken over de mystieke eenwording met het goddelijke. De Bijbel is daar duidelijk over. Wat was de reactie van Saulus van Tarsus op de weg naar Damascus? Hij sloeg tegen de grond en was blind. Wat gebeurde er met Johannes op Padmos. Hij had de Here Jezus tijdens zijn omwandeling op aarde persoonlijk en van nabij heel goed gekend. Toen de verheerlijkte Christus hem verscheen, viel hij als dood aan Zijn voeten. Hij was niet dood, maar als mens in zijn activiteiten volkomen uitgeschakeld. Vereniging met het goddelijke?

Wat is de bijbelse norm om openbaring te ontvangen? Jezus zei:

“Wie Mijn geboden heeft en ze bewaart, die is het die Mij liefheeft; en wie Mij liefheeft, zal geliefd worden door Mijn Vader en Ik zal hem liefhebben en Ik zal Mijzelf aan hem openbaren,”

Johannes 14:21

Dat is de weg, de enige weg. Eenwording met het goddelijke? De gnostiek leert, dat de mens in wezen goddelijk is; dit staat haaks op de Gods Woord. Paulus dankte God en bad voor de gelovigen in Efeze:

“opdat Hij, God, u geve, naar de rijkdom Zijner heerlijkheid, met kracht gesterkt te worden door Zijn Geest in de inwendige mens, opdat Christus door het geloof in uw harten woning make,”

Efeze 3:14-17

Geestelijke kennis wordt niet langs clandestiene weg verkregen, maar door het geloof.